Πίσω από τις λέξεις της ομιλίας του Μπάιντεν...

Στην ομιλία του προς το αμερικανικό έθνος το απόγευμα της Πέμπτης, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν «συνέδεσε τους πολέμους στην Ουκρανία και το Ισραήλ». Όπως αναφέρει το CNN έκανε «μια παθιασμένη έκκληση προς τον αμερικανικό λαό να υποστηρίξει τις δύο αδελφές δημοκρατίες, οι οποίες όπως είπε αντιμετωπίζουν υπαρξιακές απειλές».

Ο Αμερικανός πρόεδρος μίλησε για μια "μάχη μεταξύ δημοκρατιών και απολυταρχιών", σημειώνει το CNN. 

«Η ιστορία μας έχει διδάξει ότι όταν οι τρομοκράτες δεν πληρώνουν το τίμημα για τον τρόμο, όταν οι δικτάτορες δεν πληρώνουν το τίμημα για την επιθετικότητά τους, προκαλούν περισσότερο χάος, θάνατο και καταστροφή... Και το κόστος και οι απειλές για την Αμερική και τον κόσμο συνεχίζουν να αυξάνονται», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος.

«Η Χαμάς και ο Πούτιν αντιπροσωπεύουν διαφορετικές απειλές, αλλά μοιράζονται ένα κοινό πράγμα: και οι δύο θέλουν να εκμηδενίσουν εντελώς μια γειτονική δημοκρατία, να την εκμηδενίσουν εντελώς», πρόσθεσε ο Μπάιντεν.

Η «σύνδεση των δύο συγκρούσεων» που μαίνονται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αποσκοπεί «στην ενσωμάτωσή τους σε έναν ευρύτερο αγώνα με στόχο τη διαμόρφωση της παγκόσμιας τάξης και την προστασία των ΗΠΑ στο εσωτερικό», επισημαίνει ο Guardian.

Μια άποψη που συμμερίζονται και οι New York Times, που επισημαίνουν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος προσπάθησε να πείσει τους συμπατριώτες του ότι «η παροχή στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας στο Ισραήλ και την Ουκρανία είναι προς το συμφέρον της παγκόσμιας σταθερότητας και της αμερικανικής εθνικής ασφάλειας».

Σύμφωνα όμως με πολιτικό αναλυτή του Al-Jazeera* το επιχείρημα του Τζο Μπάιντεν για τη σύνδεση των δύο πολέμων και των δύο χωρών (Ισραήλ και Ουκρανίας) πάσχει, καθώς το Ισραήλ είναι  μία κατοχική δύναμη, ενώ η Ουκρανία είναι μια χώρα που δέχεται επίθεση. Ο Μπάιντεν «Ενώ μιλά και καταδικάζει τη ρωσική βαρβαρότητα στην Ουκρανία, αγνοεί την ισραηλινή βαρβαρότητα στη Γάζα. Αυτή η αντίφαση παραλύει την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή», σημειώνει.

Η ομιλία του Τζο Μπάιντεν είχε και έντονα ιδεολογικά στοιχεία. Ο Αμερικανός πρόεδρος είπε πως η Αμερική είναι «ένας φάρος για τον κόσμο»! Και ότι «Η αμερικανική ηγεσία είναι αυτή που ενώνει τον κόσμο». «Είναι οι συμμαχίες που έχουν δημιουργηθεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες που διασφαλίζουν την ασφάλειά μας. Αυτές είναι αμερικανικές αξίες που μας κάνουν εταίρο με τον οποίο θέλουν να συνεργαστούν άλλες χώρες. Η Αμερική είναι ένας φάρος για τον κόσμο, ακόμη και σήμερα».

Η άποψη ότι ο αμερικανικός λαός είναι ο «φάρος του κόσμου» εκκινεί από την πεποίθηση ότι πρόκειται για τον «περιούσιο λαό» είτε του Θεού για τους θρησκευόμενους (κυρίως Ρεπουμπλικάνους) είτε της Ιστορίας (κυρίως για τους περισσότερο ορθολογιστές Δημοκρατικούς). Ο Θεός ή η Ιστορία αναθέτει στους Αμερικανούς (τον «περιούσιο λαό») την υλοποίηση είτε του σκοπού του Θεού είτε της Ιστορίας (εδώ ενώνεται η φονταμενταλιστική με την εγελιανή «άλλη Αμερική»), εκείνους που μεταφέρουν σύμφωνα με τον Μέλβιλ και τους σημερινούς ενοίκους του Λευκού Οίκου «την κιβωτό των ελευθεριών στην ανθρωπότητα»**.

Η «νέα Ιερουσαλήμ» είναι ο ιδρυτικός μύθος του αμερικανικού έθνους και εξηγεί την άρρηκτη σύνδεση των ΗΠΑ με το Ισραήλ, η οποία θα ενεργοποιηθεί μετά τον πόλεμο του 1967. Βέβαια, πίσω, ή μάλλον εντός του μύθου, η μόνη αλήθεια που υπάρχει είναι ο περίφημος Πραγματισμός, δηλαδή τα επωφελή οικονομικά αποτελέσματα. Γιατί πίσω από κάθε τι υπάρχουν τα οικονομικά ή τα γεωπολιτικά συμφέροντα.

Οι ΗΠΑ βρίσκονται σε παρακμή. Κάποιοι μιλούν για «Το τέλος του Αμερικανικού αιώνα» και ότι αρχίζει ο αιώνας της Κίνας. Ο Κάπτσαν μιλά για την μετάβαση στη νέα αυτοκρατορία μέσω μιας σύγκρουσης. Ήδη η αμερικανική ηγεσία αντιμετωπίζει την οικονομική παρακμή, ρίχνοντας στην αντιπαράθεση το συγκριτικό της πλεονέκτημα, τον πιο ισχυρό στρατό του κόσμου. Για να συμβεί αυτό χρειάζεται ένα αφήγημα. Κι αυτό είναι ο πόλεμος «των Δημοκρατιών εναντίον των Απολυταρχιών», των «δημοκρατών εναντίον των τρομοκρατών». Οι τρομοκράτες αν δεν υπήρχαν, θα έπρεπε να εφευρεθούν. Η στρατιωτικοποίηση των οικονομικών σχέσεων μέσω του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας» εξασφαλίζουν (για την ακρίβεια παρατείνουν) την αυτοκρατορική ηγεμονία των ΗΠΑ.

Μόνο που το αφήγημα ενέχει αντιφάσεις όπως λέει και ο αναλυτής του Αλ Τζαζήρα. Το Ισραήλ είναι κατοχική δύναμη. Οι Παλαιστίνιοι υφίστανται τα πάνδεινα από την ακροδεξιά ισραηλινή ηγεσία και την κατοχή. Εξάλλου, δεν είναι όλοι οι Παλαιστίνιοι Χαμάς.

Όσο για την αντιπαράθεση με τις απολυταρχίες και τις δικτατορίες, για την αιματοβαμμένη δικτατορία της Μιανμάρ(Βιρμανία) που χρηματοδοτείται από την πολυεθνική TOTAL δεν κουνιέται φύλλο. Για την στήριξη δικτατοριών σε όλο τον κόσμο, δεν γίνεται λόγος, όταν τα καθεστώτα αυτά διάκεινται ευμενώς προς τις ΗΠΑ. Γι’ αυτό το αφήγημα της Ουάσιγκτον παρά την φοβερή προπαγάνδα και τον κίνδυνο να προκαλέσει μια γενικευμένη ανάφλεξη, δεν μπορεί να νομιμοποιήσει τον πόλεμο. Οι λαοί αντιδρούν. Αντιδρούν ακόμα και οι αντισιωνιστές Ισραηλινοί, αντιδρούν οι δημοκράτες όλου του κόσμου… Και όσο οι άνθρωποι αντιδρούν, κανένας πόλεμος δεν θα νομιμοποιείται...

*Courrierinternational.com

**Από το βιβλίο Homo Americanus, 2008