Μια φωτογραφία του Ρεμπό στην Κομμούνα του Παρισιού

[ ARTI news / Κόσμος / 17.04.20 ]

ΓΧΠ

Μια φωτογραφία του Ρεμπό με τη στολή του κομμουνάρου. Τον ξέραμε με εφ' όπλου ποίηση. Ιδού τώρα και με εφ’ όπλου λόγχη. Το πρώτο όπλο του αποδείχθηκε πιο αποτελεσματικό, αφού καθόρισε την ποίηση του 20ου αιώνα. Αλλά είναι αλήθεια ο Ρεμπό αυτός που βλέπουμε στη φωτογραφία; Συμμετείχε ο ποιητής στην παρισινή Κομμούνα(1871); Ισχύει ο βιασμός του στα οδοφράγματα της Rue de Babylone; Η βασικότερη μαρτυρία για τη συμμετοχή του είναι μία αστυνομική έκθεση της εποχής, όπου αναφέρεται πως ήταν «μέλος των ατάκτων της Κομμούνας». Μία άλλη έκθεση ενός αστυνομικού ονόματι Λομπάρ εστίαζε στον χαρακτήρα και στο ταλέντο του! «Ως ηθική και ως ταλέντο, αυτός ο Ρεμπό, ηλικίας 15 έως 16 ετών(σ.σ. γεννήθηκε στις 20/10/1854), ήταν και είναι μια τερατωδία…»! 

«Μια τερατωδία», όμως, για ποιον;

Ήταν τότε που η ποίηση και οι ποιητές ήταν επικίνδυνοι για την εξουσία.  Ήταν τότε που οι λέξεις ήταν γομωμένες με εκρηκτική ύλη:

"Κάλεσα τους δήμιους για να αφανιστώ, μασώντας τις κάνες των όπλων τους.

Επικαλέστηκα τους λοιμούς για να με πνίξουν σ’ άμμο και αίμα.

 Η Δυστυχία ήταν ο Θεός μου… Στη λάσπη ξάπλωσα στεγνώνοντας τη σάρκα μου με μιαρό αέρα.

Υποδύθηκα τον ανόητο ως του σημείου παραφροσύνης.

Και η άνοιξη μου έφερε το τρομώδες γέλιο ενός ηλίθιου.

Εντούτοις, όταν ήμουν έτοιμος να κοάξω! Σκέφτηκα στα παλαιά συμπόσια να ψάξω το κλειδί, μήπως και βρω ξανά την όρεξη μου."

«’’Κατέγραφα σιωπές, σκοτάδια, αποτύπωνα το άφατο, καθήλωνα ιλίγγους’’. Όλη η προσπάθεια του Ρεμπό, να σπάσει το φράγμα του ανέκφραστου.

Και τώρα η εικόνα. Οι λέξεις έχουν αφοπλιστεί.

Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun, κάνοντας έρευνα στο Λονδίνο σχετικά με τον επαναστατημένο και εξόριστο κύκλο νεαρών Γάλλων του 19ου αιώνα, έπεσε σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, ακριβώς την περίοδο της πιο βίαιης εξέγερσης. Μεγεθύνοντας τις πλάκες, βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτύρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί. Στις δύο φωτογραφίες που έχει τραβήξει ο Bruno Braquehais εμφανίζεται με ανάλογη περιβολή και τουφέκι ανά χείρας ανάμεσα σε επαναστάτες, αποδεικνύοντας ότι συμμετείχε ενεργά στην παρισινή Κομμούνα. Κι ενώ όλοι όσοι τον πλαισιώνουν χαμογελούν στον φακό, είναι ο μόνος που δεν το κάνει. Αντιθέτως, έχοντας τα χείλη του ερμητικά κλειστά, επιβεβαιώνει τη μορφή του όπως τον γνωρίζουμε από τη διάσημη και μοναδική νεανική φωτογραφία του με το κορδόνι αντί του παπιγιόν.  

Κατά τον Dun δεν χωράει αμφιβολία ότι πρόκειται για τον Ρεμπό, τον «ποιητή της εξέγερσης», όπως τον αποκάλεσε ο Αλμπέρ Καμί. Η ομοιότητα είναι μεγάλη. Είναι όμως ο Ρεμπό; Υπάρχουν αμφιβολίες.

Εκείνο που είναι απολύτως βέβαιο είναι πως η ποίηση του Ρεμπό είναι εδώ, επιμένοντας να λογχίζει τον καιρό:

 "Ένα βράδυ, κάθισα την Ομορφιά στα πόδια μου  -και τη βρήκα πικρή -και τη βεβήλωσα.

Όρθωσα το ανάστημα μου ενάντια στη δικαιοσύνη.

Τράπηκα σε φυγή. Ω Μάγισσες, Ω Δυστυχία, Ω Μίσος, είναι που σε σας τον θησαυρό μου εμπιστεύθηκα.

Κατάφερα να εξαφανίσω μέσα μου, όλη την ανθρώπινη ελπίδα. Με δρασκέλισμα αθόρυβο, κτήνους βαρύθυμου, έπνιξα κάθε ευχαρίστηση."