Λιτότητα για τους πολλούς, υπερκέρδη για τους λίγους

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Κόσμος / 06.07.23 ]

Επιστροφή στην λιτότητα στην Γερμανία. Από την ακρίβεια (πληθωρισμός) στην λιτότητα. Κι αν αυτό συμβαίνει στην Γερμανία, στην Ελλάδα θα έχουμε "σφαγή".

Το πιο άγριο και προκλητικό είναι ότι η λιτότητα για τους "από κάτω" συμπίπτει με την απίστευτη κερδοσκοπία των "μεγαλοκαρχαριών".

Προϋπολογισμός λιτότητας στην Γερμανία

Την Τετάρτη, 5 Ιουλίου, η κυβέρνηση του Όλαφ Σολτς ενέκρινε ένα προσχέδιο προϋπολογισμού για το έτος 2024 που θα εξεταστεί από την Bundestag τον Σεπτέμβριο και το οποίο προβλέπει περικοπές δαπανών κατά 30 δισ ευρώ (446 δισεκατομμύρια ευρώ από 476 δισεκατομμυρίων το 2023). Θα γίνουν μειώσεις σε όλα τα υπουργεία, με εξαίρεση την Άμυνα! (Γιατί άραγε η άμυνα εξαιρείται;)

Ο στόχος είναι η μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος της Γερμανίας από το 4,25% του ΑΕΠ σε 1,75% και του επιπέδου χρέους της χώρας από 67,75% σε 66,5%. Αυτό τι σημαίνει; Ότι μέχρι εδώ ήταν η χαλάρωση των κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας και επιστρέφουμε στα προ κοβιντ όρια. Οπότε θα έχουμε «νέα επιτήρηση» και επιβολή άγριας λιτότητας καθώς και περικοπές των κοινωνικών δαπανών και στην Ελλάδα (διάλυση δηλαδή του ΕΣΥ και  των οργανισμών κοινής ωφέλειας).

Η νέα λιτότητα σε συνδυασμό με τον πληθωρισμό θα τινάξουν κυριολεκτικά στον αέρα τα νοικοκυριά, κυρίως τα ευάλωτα.

Ποιος όμως ωφελείται από την πολιτική αυτή; 

Η αναζήτηση μιας απάντησης σύμφωνα με την γερμανική εφημερίδα Tageszeitung ξεκινά με ένα «μουγκρητό» από την "μαύρη [υβριδική] Mercedes E-Class που κινείται μέσα στο δίκτυο του εργοστασίου παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα Bergkamen-Heil [στη βορειοδυτική Γερμανία]. Ο Andreas Reichel, διευθύνων σύμβουλος της Steag, εταιρείας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο Έσσεν, πηγαίνει στην αίθουσα συσκέψεων όπου τον περιμένουν οι υπάλληλοί του. Το μεγάλο αφεντικό χαμογελάει. Έχει καλά νέα. Το εργοστάσιο που επρόκειτο να κλείσει τον περασμένο Οκτώβριο, είναι πλέον βέβαιο ότι θα παραμείνει σε λειτουργία τουλάχιστον μέχρι το 2024.". Η Bergkamen έχει επανεκκινήσει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με άνθρακα, αφού οι Ρώσοι δεν παραδίδουν πλέον φυσικό αέριο. Ο Andreas Reichel αρνείται να δώσει αποτελέσματα για το 2022, αλλά γνωρίζουμε ότι ο τζίρος του ομίλου θα ανέλθει σε σχεδόν 6 δισ. ευρώ, υπερδιπλάσιος σε σχέση με το προηγούμενο έτος. «Δεν είμαστε κερδοσκόποι της κρίσης, έχουμε νικήσει την κρίση», λέει το μεγάλο αφεντικό!

«Δεν είμαστε κερδοσκόποι κρίσης!» 

Σχεδόν σε όλους τους τομείς αυτό είναι το ρεφρέν που επαναλαμβάνεται με τις τιμές στα ύψη. Κανείς δεν θέλει να κατηγορηθεί ότι έγινε πλούσιος από τον πόλεμο ή την πανδημία, γράφει η Tageszeitung. Ο Lionel Souque, το αφεντικό της [αλυσίδας σούπερ μάρκετ] Rewe, η οποία αξίζει δισεκατομμύρια, ισχυρίζεται ότι έχει σκόπιμα παραιτηθεί από τα κέρδη. Ο Felix Pakleppa, γενικός διευθυντής της Γερμανικής Οικοδομικής Ένωσης (ZDB), θρηνούσε ήδη από το περασμένο καλοκαίρι ότι «οι επιπτώσεις του πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης αγγίζουν τώρα στον κτιριακό τομέα». Ως εκ τούτου, το κράτος θα πρέπει να παρέχει «συνετά κίνητρα για επενδύσεις». Και το κράτος τον ακούει, γιατί είναι ευαίσθητο στους μεγαλοεπιχειρηματίες αλλά σκληρό στους εργαζόμενους που τους πλήττει διττά: με την ακρίβεια και τις περικοπές των κοινωνικών δαπανών. Αντίθετα, οι μεγαλοεπιχειρηματίες κερδίζουν διπλά.

Στη Δρέσδη, ο οικονομολόγος Joachim Ragnitz, του ινστιτούτου οικονομικής έρευνας IFO, διεξάγει έρευνα βασισμένος σε επιστημονικούς υπολογισμούς που του επιτρέπουν να ελέγχει, ανά τομέα, εάν τα κέρδη έχουν αυξηθεί ταυτόχρονα με το κόστος. Και διαπιστώνει ότι οι εταιρείες κερδίζουν πολύ περισσότερο από όσο θα έπρεπε. «Στο εμπόριο, όπου κανείς δεν κατανοεί πλήρως πώς διαμορφώνεται η τιμή, ας πούμε, του γιαουρτιού, οι τιμές έχουν αυξηθεί πολύ περισσότερο από ό,τι θα δικαιολογούσε το εκτοξευόμενο κόστος. Το ίδιο ισχύει και στις κατασκευές και τη γεωργία».

Το ίδιο ισχύει τηρουμένων των αναλογιών και στην Ελλάδα. Τα στοιχεία της έρευνας του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ) είναι αποκαλυπτικά.

Οι μεγαλοκαρχαρίες της ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ στην Ελλάδα

Η εγκατεστημένη ισχύς μονάδων ΑΠΕ στην Ελλάδα, στο τέλος του 2021 παρουσίασε αξιοσημείωτη αύξηση κατά περίπου 14,6% σε σχέση με αυτή που καταγράφηκε στο τέλος του 2020 και κατά 30,5% σε σχέση με την εγκατεστημένη ισχύ στο τέλος του 2019, με περαιτέρω αύξηση 8,50%, το 2022. Η σημαντική αυτή αύξηση, στην πορεία της χώρας για την επίτευξη των δεσμευτικών στόχων για το Κλίμα και το Περιβάλλον, οφείλεται κυρίως στην εγκατάσταση νέων αιολικών σταθμών, συνολικής ισχύος 343 MW, καθώς και νέων φωτοβολταϊκών μονάδων, συνολικής ισχύος 849 MW. Οι αυξήσεις αυτές ως απόλυτα νούμερα κρίνονται ως ιδιαίτερα σημαντικές, αφού διαπιστώνεται, ότι κατά τη διάρκεια, της τελευταίας τριετίας μια σταθερά αυξημένη επενδυτική δραστηριότητα στους εν λόγω κλάδους σε σχέση με τα προηγούμενα έτη και κυρίως στον κλάδο των αιολικών και φωτοβολταϊκών σταθμών. Εκτιμάται ότι η τάση αυτή αναμένεται να ενισχυθεί τα επόμενα χρόνια… (στοιχεία ΙΕΝΕ)

Πολλά τα ΛΕΦΤΑ

«Η Ελλάδα πρόκειται να λάβει περίπου 31 δις. € από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΜΑΑ), των 672,5 δις. € της ΕΕ. Ο ΜΑΑ βρίσκεται στον πυρήνα της πρωτοφανούς προσπάθειας ανάκαμψης της ΕΕ, του «NextGenerationEU», του σχεδίου των 750 δισ. € που συμφωνήθηκε από τους ηγέτες της ΕΕ τον Ιούλιο του 2020. Βάσει του ΜΑΑ, τα κράτη μέλη θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19, ενώ παράλληλα οι οικονομίες τους θα προχωρήσουν στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση» (ΙΕΝΕ).

Είναι φανερό που θα πάνε αυτά τα λεφτά! Σ’ αυτούς που ήδη έχουν τεράστια («απρόβλεπτα» τα λένε) κέρδη από τις φοβερές αυξήσεις στην ενέργεια.

Μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης έχει προταθεί να συγχρηματοδοτηθούν έργα ενεργειακών υποδομών που υλοποιούνται από τον Διαχειριστή του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρισμού, ΑΔΜΗΕ, αλλά και από τη θυγατρική της (Δ)ΕΗ, ΔΕΔΔΗΕ, έργα αποθήκευσης ενέργειας, προώθηση της ηλεκτροκίνησης, κ.α.

Οι πόροι που θα κατανεμηθούν στην Ελλάδα από την Πολιτική Συνοχής για την περίοδο 2021-2027 ανέρχονται στα 21,1 δισ. ευρώ και θα οδηγήσουν σε 26,7 δισ. ευρώ συνολικούς επενδυτικούς πόρους, αυξημένους κατά 7% σε σχέση με την αντίστοιχη κατανομή της περιόδου 2014- 2020. Το 1/3 των πόρων αυτών, ήτοι 8,2 δισ. ευρώ, θα κατευθυνθεί στα 13 Περιφερειακά Προγράμματα (ΙΔΟΥ και το ενδιαφέρον για τις αυτοδιοικητικές εκλογές). Η ηλεκτροκίνηση βρίσκεται επίσης στο επίκεντρο του επενδυτικού ενδιαφέροντος εγχώριων και ξένων ομίλων.

Τα προγράμματα αυτά σύμφωνα με τις αρμοδιότητες της νέας κυβέρνησης Μητσοτάκη θα τα διαχειριστεί το υπουργείο Οικονομικών και όχι το υπουργείο Ενέργειας και Ανάπτυξης.

Ποιοι είναι οι... ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ;

Ξεχωριστή θέση στην ενεργειακή μετάβαση κατέχει η απολιγνιτοποίηση των περιοχών Δυτικής Μακεδονίας και Μεγαλόπολης. Το Master plan που έχει εκπονήσει το ΥΠΕΝ προβλέπει αξιοποίηση πόρων που προσεγγίζουν τα 4,5 δισ. ευρώ. Η ΔΕΗ, σε συνεργασία με τη γερμανική RWE, προωθεί σχέδιο για την εγκατάσταση στα ορυχεία της Δυτικής Μακεδονίας ΦΒ πάρκων συνολικής ισχύος 2,5 χιλιάδων GW, ενώ τα ΕΛΠΕ κατασκευάζουν ΦΒ πάρκο ισχύος 204 MW, που εξαγόρασαν από τη γερμανική εξαγορά του χαρτοφυλακίου φωτοβολταϊκών που θα κατασκευάσει η γερμανική εταιρεία JUWI, στο πλαίσιο της στρατηγικής τους για επέκταση στον κλάδο των ΑΠΕ. Στις εμβληματικές επενδύσεις της περιοχής είναι και το σχέδιο που προωθείται από κοινού από τις ελληνικές εταιρείες ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ, ΕΛΠΕ, η Motor Oil, Μytilineos, ΤΕΡΝΑ και την πολωνική εταιρεία Solaris, για την παραγωγή υδρογόνου από ΑΠΕ. Το αποκαλούμενο White Dragon project προβλέπει επενδύσεις ύψους 2,5 δισ. ευρώ σε ηλεκτρολύτες από ενέργεια που θα παράγεται από ΦΒ πάρκα ισχύος 1,5 GW, τα οποία θα εγκατασταθούν στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας στο πλαίσιο της απολιγνιτοποίησης.

Από εδώ τα λεφτά και από εκεί η λιτότητα. Από εδώ η χλιδή και από εκεί ένας 52χρονος γιατρός στο Περιστέρι που χάνει τη ζωή του γιατί δεν υπήρχε διαθέσιμο ασθενοφόρο… Από εδώ ο παράδεισος και από εκεί η κόλαση... η απόλυτη δυστοπία...

Κι εμείς τι κάνουμε; Ή αποσυρόμαστε στον καναπέ μας περιμένοντας το τέλος ή ακολουθούμε την προτροπή του νέου που έλεγε: Κι ας μη νικήσουμε ποτέ, θα πολεμάμε πάντα!

Γιατί μέσα από τον αγώνα κερδίζεται η αξιοπρέπειά μας, ανασυστήνεται το ταπεινωμένο και τσακισμένο Πρόσωπό μας...

*Η φωτογραφία είναι αρχείου από διαδήλωση στη Χιλή