Η επιστροφή της αναρχίας...

[ ARTI news / Κόσμος / 10.06.23 ]

Ο αναρχισμός δεν είναι μόνο μια ένδοξη ιστορία του ισπανικού εμφυλίου και των εργατικών αγώνων σε ολόκληρο τον κόσμο, είναι και μία ζωντανή δύναμη του παρόντος, είναι μία σύγχρονη δρώσα δύναμη, που επισυμβαίνει στα αυτόνομα εδάφη της Ροζάβα (Συρία) και της Τσιάπας (Μεξικό), είναι τα αντιρατσιστικά κινήματα, είναι η δράση του διακρατικού δικτύου No Border και η προστασία των προσφύγων, είναι η κλιματική δικαιοσύνη και ο οικοσοσιαλισμός, η περμακουλτούρα, το hacking και ο αναρχοφεμινισμός, είναι ο κοινοτισμός και αγώνας για την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων που βρίσκονται σε απομόνωση στις ιταλικές αλλά και στις τουρκικές φυλακές. Είναι οι αναρχικοί όλου του κόσμου που θα συναντηθούν από τις 19 μέχρι τις 23 Ιουλίου στο Saint-Imier της Ελβετίας, στο Bernese Jura, όπου συχνάζουν συνήθως εργαζόμενοι στη βιομηχανία ρολογιών.

Πριν ενάμισι αιώνα, στις 15 και 16 Σεπτεμβρίου 1872, στο Saint-Imier είχαν συναντηθεί οι εκπρόσωποι των εργατικών ομοσπονδιών της Αγγλίας, της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Ρωσίας και της Ελβετίας στο συνέδριο για την επανίδρυση της Διεθνούς Ένωσης Εργατών (AIT). 

Θυμίζουμε ότι σύμφωνα με τον Bookchin, όσο υπάρχουν κοινωνικές σχέσεις κυριαρχίας, κοινωνική ιεραρχία, γραφειοκρατικός έλεγχος της ανθρώπινης ζωής και όσο δεν προωθούνται στη βάση της κοινωνίας αμεσοδημοκρατικές μορφές διαχείρισης των κοινωνικών ζητημάτων αλλά εξακολουθεί να λειτουργεί η καπιταλιστική οικονομία, τότε το μέλλον της ανθρωπότητας θα είναι δυστοπικό. Για να επιτευχθεί η αρμονική συνύπαρξη με τους άλλους, πρέπει να εξαλειφθεί η ιεραρχία, παράλληλα με την κατάργηση της ταξικής κυριαρχίας, της οικονομικής εκμετάλλευσης και του κράτους, ως του κατεξοχήν ιεραρχικού μηχανισμού που έχει οδηγήσει την ανθρωπότητα στην εξατομίκευση, τον ανταγωνισμό και την υποταγή…

Ο Μπούκτσιν απηχεί τις θέσεις του Κροπότκιν* που δεν θεωρεί ότι η φύση του ανθρώπου στερείται ανταγωνιστικότητας, βιαιότητας ή αντικοινωνικών παθών αλλά ότι ο καλύτερος τρόπος τιθάσευσής τους είναι η εξέλιξη των πρακτικών της αλληλοβοήθειας που θα εμποδίσουν τα φυσικά πάθη από το να γίνουν συστηματικές πηγές κοινωνικής αδικίας.

Στην «Αλληλοβοήθεια» ο Κροπότκιν αντιτίθεται στις ακραίες θέσεις του Hobbes που υπονοεί ότι τα ανθρώπινα όντα είναι διεφθαρμένα, ιδιοτελή πλάσματα, προεξοφλώντας έτσι την αποτυχία οποιασδήποτε αναρχικής κοινωνίας. Ο Ρώσος αναρχικός θεωρεί ότι ο εγωισμός και ο ανταγωνισμός είναι μέρος της φύσης μας που μας κινητοποιεί προς την πρόοδο αλλά παράλληλα έχει προκαλέσει εκμετάλλευση και ανισότητα, οπότε χρειάζεται ένα ελευθεριακό πολιτικό σύστημα για να θέσει υπό έλεγχο τις συγκρούσεις και να αξιοποιήσει την θετική πλευρά του εγωισμού. Γιατί κάθε άτομο μέσω της συνεργασίας και της αλληλοβοήθειας μπορεί να επιτύχει την αυτοπραγμάτωσή του. Το εγχείρημα στη Ροζάβα και στην περιοχή Τσιάπας είναι ενδεικτικό… Ένας κόσμος κοινωνικής απελευθέρωσης και καλοσύνης είναι εφικτός…

Παναγιώτα Ψυχογιού: Η Φιλοσοφία του Πιοτρ Κροπότκιν, εκδ. Ανατολικός,  Αθήνα 2016