Η γιαννιώτικη Τζαμάλα

[ ARTI news / Ήπειρος / 12.03.16 ]

Κορυφώνονται αυτό το διήμερα οι αποκριάτικες εκδηλώσεις με αναβίωση εθίμων όπως η τζαμάλα, γύρω από την οποία στήνεται ένα μεγάλο ολονύκτιο γλέντι με χορό. Το έθιμο της «Τζαμάλας», χάνεται στα βάθη των αιώνων, στηρίζεται στην αρχέγονη πίστη της δύναμης της φωτιάς, η οποία στην λαϊκή αντίληψη διώχνει το κακό. Στην ουσία είναι μια ιεροτελεστία εξαγνισμού, που με την πάροδο του χρόνου και ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε εποχής, έχει τον δικό της συμβολισμό. Επί Τουρκοκρατίας οι Γιαννιώτες έπαιρναν ειδική άδεια για την τέλεση του εθίμου, ενώ ο χορός γύρω από την φωτιά εξέφραζε τον πόθο των σκλαβωμένων για λευτεριά.

Μέσα σε ένα κύκλο από ψιλή άμμο, με  διάμετρο 4 έως 6 μέτρα, τοποθετούν μεγάλα κούτσουρα από  κορμούς δέντρων που τα ανάβουν, αμέσως μετά τον εσπερινό της Κυριακής της Αποκριάς. Γύρω από  την φωτιά, η οποία θα καίει μέχρι το πρωί της Καθαρής Δευτέρας, θα στηθεί ένα μεγάλο ολονύκτιο γλέντι με χορό, κρασί και ζεστή φασολάδα. Χοροί, τραγούδια και κλαρίνα θα δώσουν νότα χαράς και αισιοδοξίας σε μικρούς και μεγάλους. Το έθιμο που οι ετοιμασίες του και η συλλογή των ξύλων στις γειτονιές, αρχίζει 4 ημέρες νωρίτερα, στηρίζει ο Δήμος των Ιωαννιτών σε συνεργασία με τους συλλόγους της κάθε συνοικίας. Η λέξη «τζαμάλα» παραμένει ανερμήνευτη. Άλλοι τη θέλουν αρβανίτικη, άλλοι τουρκική κι άλλοι αραβική.