Η Φόνισσα υπό το φως των προβολέων αυτοκινήτου

[ ARTI news / Ήπειρος / 12.08.17 ]

Σήμερα είναι η τελευταία βραδιά του αξιόλογου φεστιβάλ του Αράχθειου Θεάτρου που στηρίζουν με συνέπεια και δημιουργική ζέση επί 10 χρόνια ο Ηλίας Νάστος και η Ρίτα Μυστακοπούλου-Νάστου. Γεμάτο ήταν το πέτρινο θέατρο στο Παλαιοχώρι της Σκούπας και χθες βράδυ, 11 Αυγούστου, όπου παρακολουθήσαμε τη Φόνισσα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη σε σκηνοθεσία Γιάννη Νικολαΐδη και με πρωταγωνίστρια την Φωτεινή Φιλοσόφου. Ειδυλλιακό το περιβάλλον, πολύ καλή η θεατρική διασκευή του Κώστα Πολιτόπουλου και ο κόσμος που είχε γεμίσει το θέατρο, απολάμβανε μία πραγματικά καλοφροντισμένη παράσταση. Μόνο που η ΔΕΗ είχε άλλη άποψη και «κατέβασε» τους διακόπτες στα περισσότερα χωριά της περιοχής. Έτσι, σχεδόν ολόκληρο το δεύτερο μέρος της παράστασης παίχτηκε χωρίς μουσική, χωρίς ηχητικά και υπό το φως των προβολέων ενός αυτοκινήτου! Παρ' όλα αυτά, οι συντελεστές της παράστασης έδωσαν «την ψυχή» τους ώστε το έργο να ολοκληρωθεί. Και στο τέλος οι θεατές τους αντάμειψαν με το παρατεταμένο, θερμό τους χειροκρότημα.

Υπό αυτές τις συνθήκες οποιαδήποτε κριτική παρέλκει. Και απομένει σαν εικόνα το άγριο πρόσωπο της Φραγκογιαννούς(Φιλοσόφου) με τα τεράστια εκφραστικά μάτια όπου αποτυπώνονταν το θολωμένο της μυαλό και η σπασμωδική λύση-λύτρωση δια του φόνου. Κάποιοι είπαν πως ο κύριος Αλέξανδρος αντιπαρέβαλε την εξ Εσπερίας ορθολογική αλλά και εξεγερμένη γυναίκα του καθολικισμού με τη γυναίκα της καθ’ ημάς Ανατολής. Ερμηνείες. Το γεγονός είναι πως μέσα από το κεντρικό πρόσωπο της ιστορίας του, τη Φραγκογιαννού, ο Παπαδιαμάντης περιγράφει τη βασανισμένη ζωή της γυναίκας, ως παιδιού, ως συζύγου, ως μητέρας και ως γιαγιάς, μαθημένη πάντα να υπηρετεί χωρίς αντιρρήσεις. Η πείρα τής δίδαξε ότι η ζωή για μια γυναίκα είναι γεμάτη βάσανα και η θεωρία της ήταν ότι η γέννηση ενός κοριτσιού δεν φέρνει παρά δυστυχία, όχι μόνο στο ίδιο το παιδί, αλλά και στην οικογένειά του, ιδίως αν είναι φτωχή. Με ταξικό υπολανθάνον ένστικτο, λοιπόν, θεωρεί τις πράξεις της κοινωνική δικαιοσύνη και προσφορά.

Κι ένα βράδυ καθώς ξενυχτάει στην κούνια της άρρωστης νεογέννητης εγγονής της, περνούν απ' το μυαλό της όλες οι δύσκολες στιγμές της ζωής που έζησε. Το μυαλό της θολώνει και σκοτώνει το βρέφος προκαλώντας του ασφυξία. Αν και αρχικά νιώθει τύψεις, κατά βάθος δεν μετανιώνει για την πράξη της. Αντίθετα, τής γίνεται έμμονη ιδέα ότι η μοίρα την έχει τάξει να σώσει τον κόσμο απαλλάσσοντάς τον από μικρά κορίτσια.

Τα επόμενα εγκλήματά της έχουν για θύματα τρία μικρά αθώα κοριτσάκια, χωρίς πλέον καθόλου τύψεις, αλλά και χωρίς να είναι σε θέση να συνειδητοποιήσει το κακό που έχει κάνει. Η χωροφυλακή την υποψιάζεται και αποφασίζει να τη συλλάβει, με αφορμή όμως ένα έγκλημα που δεν έχει διαπράξει. Ένα κοριτσάκι πνίγηκε μέσα σ' ένα πηγάδι και κοντά του βρισκόταν η Φραγκογιαννού.

Στην προσπάθειά της να ξεφύγει από τους χωροφύλακες, η Φραγκογιαννού αποφασίζει να καταφύγει στο ερμητήριο ενός ασκητή και να του εξομολογηθεί τα αμαρτήματά της. Τη στιγμή όμως που προσπαθεί να ξεπεράσει ένα στενό πέρασμα, η παλίρροια την προλαβαίνει και η γερόντισσα πεθαίνει, ανάμεσα στην ανθρώπινη και τη θεία δίκη.

Οι συντελεστές της παράστασης

Σκηνοθεσία Γιάννης Νικολαΐδης, θεατρική διασκευή Κώστας Πολιτόπουλος, πρωταγωνιστεί η Φωτεινή Φιλοσόφου. 

Οι υπόλοιποι ηθοποιοί είναι: Τζένη Οικονόμου, Έρρικα Μακρή, Γιάννης Τσιώμου, Γιάννης Νικολαϊδης.