Η like Αριστερά

[ Γιώργος Παππάς / Ελλάδα / 02.08.16 ]

Στα πρώτα σου χρόνια διαβάζεις για ν’ ανακαλύψεις και να προσεγγίσεις έναν κόσμο που εκτείνεται πέρα απ’ τον ορίζοντα των ματιών σου. Πριν την έκρηξη του κόσμου του Internet και της ηλεκτρονικής επικοινωνίας δημιουργούσες και εικόνες μέσα απ’ τις λέξεις που διάβαζες. Πρόβαλλες μέσα σου τις πληροφορίες των κειμένων, τους έβαζες τα φίλτρα σου, και αφού τις είχες οικειοποιηθεί, προχώραγες στα επόμενα.  

Σήμερα οπτικοποιείς σε μικρότερο βαθμό. Η εικόνα είναι πολύ πιο εύκολα προσβάσιμη. Πολλές οθόνες μπήκαν στη ζωή μας, απ’ την εποχή που πρωτοείδαμε τηλεόραση. Σιγά σιγά αντικαταστήσαμε μ’ αυτές τους φίλους μας.

Όπως και διαβάζεις πια πολύ λιγότερο. Η γνώση (;) και η πληροφορία (;) έχουν πλέον πολλές πηγές απόκτησης κι εκπόρευσης, αντίστοιχα. Ποικίλης, όμως, εγκυρότητας, χάριν της ταχύτητας και της ευκολίας στη χρήση του μέσου, της αμεσότητας στην πρόσβαση, του ανώνυμου, του ανέλεγκτου και του μεγάλου αριθμού των επίδοξων γραφιάδων, «γραμμιτζήδων» και διαμορφωτών κοινής γνώμης. Ενδιαφέρον το πόσοι πολλοί φαίνεται πως θα ήθελαν να κάνουν άλλο επάγγελμα. Και πόσοι νιώθουν να είναι αδικημένοι απ’ τις ατομικές πορείες τους, πόσοι πολλοί νομίζουν πως τους χρωστάει η ζωή. Σ’ ένα βαθμό εξηγεί και την πασιφανή, φτηνή εκτόνωση που εκπέμπουν τα γραπτά σου. Δομημένα μόνο με υπονοούμενα και συνθηματολογία, στοχευμένα να χαϊδέψουν το μαλακό υπογάστριο της ομάδας σου. Χτισμένα για να πλήξουν τον αντίπαλό σου, όχι επειδή αμύνεσαι, όχι επειδή έπραξε εναντίον σου. Αλλά, στ’ αλήθεια, επειδή αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα από άλλη γωνιά απ’ τη δική σου, επειδή δεν σε πείθουν τα επιχειρήματά του, επειδή δεν ωρίμασε μέσα σου η περσινή διάσπαση, επειδή έχεις θυμό. Για όλα αυτά δεν ανέχεσαι να υπάρχει. Στο όνομα της αριστεράς προσωποποιείς την πολιτική σου διαφοροποίηση, προσωποποιείς και στοχοποιείς στο όνομα της αριστεράς. Αντιλαμβάνεσαι (;). Είτε ναι, είτε όχι, τη συκοφαντείς έτσι την αριστερά, δεν την υποστηρίζεις. Κι όσοι έστω και να πέρασαν από κοντά της το ξέρουν καλά αυτό. Αντιπαρατίθεσαι υποστηρίζοντας ως αληθινές φήμες που σε βόλεψαν στ’ αυτιά, γίνεσαι ταχύτατα ψιθυριστής, συμπλέεις προθυμότατα με τους εχθρούς του εχθρού σου, καλύπτεις δήθεν και το αντιχαφιεδιστικό σου παρελθόν με το ότι ποστάρεις με το όνομά σου και νιώθεις επαναστάτης. Προστατευμένος φυσικά. Και μάλιστα πολύ προστατευμένος μιας και λειτουργείς έτσι εξαιτίας της γνώσης της ανοχής όσων είναι υπεράνω της μικρότητάς σου. Εκμεταλλευόμενος όσα γνωρίζεις απ’ την κοινή σας πορεία. Τελικά γράφεις όχι από εσωτερική ανάγκη αλλά στοχευμένα, με πιο καθαρό κι απ’ τους παραπάνω στόχους να ικανοποιήσεις το ναρκισσισμό σου, το σύμπλεγμα των πολλών συμπλεγμάτων σου και τη μοναξιά σου μέσα απ’ το νούμερο των κοινοποιήσεων, των likes και των ακολούθων. Για σκέψου πόσες φορές τα τσεκάρεις, λες και παίρνεις τα νούμερα απ’ τα μηχανάκια της AGB.

Δεν έχεις την ίδια ανάγκη που είχες παλιά να βρεις στα γραπτά τεκμηριωμένη επιχειρηματολογία, να αναγνωρίσεις τους νοηματικούς κώδικες, να βρεις  στο σύγγραμμα και κάποιον άλλον με την ίδια αξιακή θέση και οραματική γωνία με σένα.

Έχεις, φυσικά, μια παρόμοια ανάγκη. Την εκφράζεις με τις κοινοποιήσεις και τα likes στα ποσταρίσματα του facebook. Μόνο που αυτά περισσότερο απευθύνονται στον κάτοχο του προφίλ και σπανιότερα στα γραφόμενα. Είμαι σχεδόν βέβαιος πως αν ζούσε ο Ρίτσος και ποστάριζε: «Αυτά τα κόκκινα σημάδια στους τοίχους μπορεί να είναι κι από αίμα, όλο το κόκκινο στις μέρες μας είναι αίμα» και το ίδιο ποστάρισμα έκανε, ας πούμε -με διαστροφική φαντασία απ’ την πλευρά μου και ιδεολογική λοβοτομή απ’ τη δικιά του- κι ο κ. Άδωνις Γεωργιάδης, οι στίχοι θα έβρισκαν συντριπτικά μεγαλύτερη αποδοχή -αν θεωρηθεί πως αυτή γίνεται δια του αριθμού των κοινοποιήσεων και των likes- όχι μέσω του δημιουργού τους.

Παρόλα αυτά, όποιον, γραπτώς, εκθέτει τις σκέψεις του, έχεις συνηθίσει να πιστεύεις πως τον θεωρούν σοβαρό και έγκυρο. Πιστεύεις πως ξέρει κάτι παραπάνω, γι’ αυτό και δημοσιοποιεί την άποψή του. Τα δε γραπτά, σε μια κοινωνία έμπλεη αξιών και αρχών, όπως αυτή που ισχυρίζεσαι ότι διεκδικείς, έχουν πάνω και πρώτα απ’ όλα την αγωνία τού συντάκτη τους για εγκυρότητα, έχουν το τεκμήριο της αληθείας και την αγωνία του «scripta manent». Γι αυτό, παρόλο που ζεις πια μέσα απ’ το facebook κι εσύ, ενδύεσαι ρούχα που προφανώς δε σε χωράνε. Έχεις ακούσει για κίτρινο τύπο, για στρατευμένους γραφιάδες, για εκπαίδευση μεγαλοστελεχών πολυεθνικών σε επικοινωνιακή διαχείριση κρίσεων; Πιστεύεις φιλάρεσκα πως είσαι εξασκημένος να τα αντιλαμβάνεσαι. Και φυσικά τα ξορκίζεις. Έλα όμως που δύσκολα αγνοείς την ευκαιρία να πλήξεις τον εχθρό μέσα απ’ αυτά. Έλα που ο κόσμος δεν μπορεί να αγνοήσει εύκολα την πιθανότητα να υπάρχει κάτι αληθινό στα γραφόμενα. Επομένως: Aλήθεια είναι. Επειδή σε βολεύει να είναι. Το έχεις σκεφτεί αυτό;

Τα ίδια ισχύουν, αλλά σε μικρότερο βαθμό, και για όσα ακούς.

Εκεί όμως είσαι πιο προσεκτικός. Ξέρεις πως όλοι έχουν ακούσει για ψεύτες, συκοφάντες, ζηλόφθονες, εκδικητικούς, κουτσομπόληδες, κατηγορίες στις οποίες δεν αρέσκεσαι να σε χρεώνουν πως ανήκεις. Γι αυτό και κάνεις σα να αμφισβητείς περισσότερο τα ακούσματα απ’ τα γραπτά. Παρόλο που κι εκεί αφήνεις μια πιθανότητα: όπου υπάρχει καπνός υπάρχει και φωτιά, έτσι έχεις ακούσει έτσι λες. Αρκεί βέβαια ο καπνός να μην αφορά εσένα. Τότε εξανίστασαι και ως νέος Σωκράτης διακηρύττεις σε κάθε τόνο πως δεν πρέπει να αποδίδουμε σημασία στη γνώμη των πολλών, αλλά μόνο στη γνώμη του επαΐοντος και της ίδιας της αλήθειας.

Δεν ξέρω αν κατάλαβες πως είσαι διακινητής φασισμού.

Η μάλλον είσαι φασίστας αλλά δεν το ξέρεις.

Φαίνεται όμως δημιουργέ και διακινητά.

Τα γραπτά μένουν.

Γι’ αυτό και φαίνεται.

Απ΄ την μπόχα της αλητείας σου.

Που δεν μπορεί να την κουκουλώσει η σημαία και τα συνθήματά σου.

Που δεν τα αξίζεις.